Η καταστροφή του Μινωικού Πολιτισμού είναι αντικείμενο διαμάχης ανάμεσα στους αρχαιολόγους από την εποχή που η αρχαιολογική σκαπάνη, πριν από 100 χρόνια περίπου, έφερε στο φως τα πρώτα ευρήματα από το μινωικό παλάτι της Κνωσού.

Πέντε χιλιάδες χρόνια πριν, ο Μινωικός Πολιτισμός, ο πρώτος μεγάλος πολιτισμός που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη, γεννήθηκε και άκμασε στην Κρήτη. Οι Μινωίτες, ήταν άνθρωποι αινιγματικοί αλλά καλλιεργημένοι, πολεμιστές και έμποροι, καλλιτέχνες και έμπειροι ναυτικοί. Ήταν οι πρώτοι που δημιούργησαν και χρησιμοποίησαν γραπτή γλώσσα στην Ευρώπη – η οποία αποκρυπτογραφήθηκε μόλις μερικά χρόνια πριν. Πάνω στην ακμή τους και ενώ ακόμα στην Ελλάδα δεν υπήρχε κάποιο «αντίπαλον δέος», ο Μινωικός Πολιτισμός καταστράφηκε και εξαφανίστηκε για πάντα, αφήνοντας μόνο εντυπωσιακά δείγματα της ανωτερότητας του. Το ανεξήγητο τέλος του πολιτισμού οδήγησε πολλούς αρχαιολόγους, μεταξύ των οποίων ο καθηγητής Μαρινάτος και ο Άγγλος Έβανς, να συνδέσουν την καταστροφή με το ηφαίστειο της Σαντορίνης.

Κάπου ανάμεσα στο μύθο και την ιστορία, ξεπροβάλλουν δύο πραγματικά γεγονότα που συγκλόνισαν τον τότε γνωστό ελλαδικό χώρο, περίπου 3.500 χρόνια πριν: η καταστροφή του Μινωικού Πολιτισμού και η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Οι αρχαιολόγοι και οι επιστήμονες συνέδεσαν τα γεγονότα, θεωρώντας ότι η καταστροφή του μινωικού πολιτισμού προκλήθηκε από τη βίαια έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Αρχικά πιστεύονταν ότι η έκρηξη του ηφαιστείου έγινε το 1450 π.Χ, τότε δηλαδή που καταστράφηκαν τα Μινωικά Ανάκτορα, αλλά σήμερα πιστεύεται ότι η έκρηξη έγινε νωρίτερα, κάπου μεταξύ του 1627 και 1600 π.Χ.

Το κοσμογονικό γεγονός της έκρηξης του Ηφαιστείου προφανώς δεν θα μπορούσε να αφήσει αλώβητη την Κρήτη, που βρίσκεται τόσο κοντά στη Σαντορίνη. Η ηφαιστειακή τέφρα του ηφαιστείου της Σαντορίνης σκέπασε τη μινωική πόλη στο Ακρωτήρι της Θήρας, κάλυψε τον ουρανό του Αιγαίου και έφτασε μέχρι την Κρήτη. Ήταν όμως αρκετή για να καταστρέψει τον πανίσχυρο πολιτισμό;

Ο Μινωικός Πολιτισμός καταστρέφεται από το τσουνάμι

 

 

 

 

 

 

 

 

Για πολλά χρόνια οι απόψεις των αρχαιολόγων και επιστημόνων διίσταντο. Σχετικά πρόσφατα όμως έρευνες γεωλόγων και αρχαιολόγων στην Κρήτη, τόσο στην Κνωσό όσο και στο Παλαίκαστρο, αποκάλυψαν μια άλλη πολύ πιθανή εξήγηση. Ο αρχαιολόγος Stuart Dunn υποστηρίζει ότι η τέφρα από τη Σαντορίνη πιθανότατα σκίασε την Κρήτη για κάποιες μέρες αλλά σε καμία περίπτωση δεν κατέστρεψε τον Μινωικό πολιτισμό.

Ο αρχαιολόγος Sandy McGillivray που μελετά εδώ και πολλά χρόνια τον Κρητικό πολιτισμό και τα στοιχεία της καταστροφής, κάλεσε στην Κρήτη το γεωλόγο Hendrik Bruins από το Πανεπιστήμιο Ben Gurion του Ισραήλ, για να εξετάσει το έδαφος στο Παλαίκαστρο, στην ανατολική ακτή της Κρήτης, λίγο νοτιότερα από το περίφημο φοινικόδασος στο Βάι.

Ο Hendrik Bruins πήρε δείγματα του εδάφους, τα οποία απέδειξαν την εναπόθεση θαλάσσιων οργανισμών και ειδών στο έδαφος της Κρήτης, σε σημεία που δεν θα μπορούσαν να εξηγηθούν από κάποιο γνωστό φαινόμενο

Οι ερευνητές βρίσκουν ηφαιστειακή στάχτη, σπασμένα αγγεία σε μικρά κομμάτια ή κονιορτοποιημένα, αλλά και δείγματα τρηματοφόρων, οργανισμών που ζουν στον πυθμένα της θάλασσας σε τέτοιο βάθος που είναι απίθανο να βρεθούν πανω στη στεριά. Τα ίδια γεωλογικά δείγματα αποκαλύπτουν και κοραλλιογενή άλγη.

Πολλά χιλιόμετρα δυτικά από το Παλαίκαστρο, στο επίνειο της Κνωσού, την Αμνισό, οι ερευνητές εξετάζουν ευρήματα που περιέχουν επίσης δείγματα θαλάσσιων οργανισμών, θηραϊκή ελαφρόπετρα, κόκκαλα ζώων και ηφαιστειακή άμμο. Συνειδητοποιούν αμέσως ότι τεράστιες ποσότητες νερού εισέβαλλαν στο κρητικό έδαφος και καλούν τον Κώστα Συνολάκη, κορυφαίο επιστήμονα που ασχολείται με τα τσουνάμι.

Το μόνο που μπορούσε να εξηγήσει ικανοποιητικά τα ευρήματα, συνδέοντας τα γνωστά γεγονότα, ήταν το τσουνάμι. Το παλιρροϊκό κύμα που δημιουργήθηκε μετά την έκρηξη του Ηφαιστείου της Σαντορίνης έπληξε τις ακτές της Κρήτης, καταστρέφοντας σοδειές, τα καράβια και το εμπόριο, αποδυναμώνοντας ουσιαστικά τον Μινωικό Πολιτισμό.

 

 

Συγκεκριμένα, με βάση ειδικό software ο Κ. Συνολάκης κατάφερε να αναπαραστήσει τον τρόπο που ταξίδεψε το τσουνάμι στο Αιγαίο ενώ με τη μέθοδο της ραδιοχρονολόγησης τοποθετούν χρονικά τα ευρήματα των γεωλογικών ερευνών στο χρόνο έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Το συμπέρασμα του ήταν ότι δεν υπήρξε μονάχα ένα γιγάντιο παλιρροϊκό κύμα, αλλά πολλά διαδοχικά τσουνάμι, με ύψος πάνω από είκοσι μέτρα και μήκος κάπου στα τριάντα μίλια, που χτυπούσαν τις ακτές τις Κρήτης με συχνότητα 1 κάθε 30 λεπτά. Οι Μινωίτες δεν είχαν κανένα τρόπο να πληροφορηθούν τον ερχομό των παλιρροϊκών κυμάτων που τους έπιασαν απροετοίμαστους.

Φανταστείτε τον τρόμο των Μινωιτών που είχαν μόλις επιστρέψει στα παράλια για να περιθάλψουν τους τραυματίες τους μετά το πρώτο τσουνάμι, όταν είδαν να έρχεται άλλο ένα υδάτινο τείχος καταπάνω τους. Αυτό ήταν κάτι που επαναλήφθηκε αρκετές φορές, ώσπου στο τέλος η καταστροφή στις βόρειες και ανατολικές ακτές της Κρήτης ήταν ολοκληρωτική.

Ωστόσο η Κρήτη είναι μεγάλο νησί . Τόσο τα ανάκτορα όσο και πόλεις ή χωριά στην καρδιά του νησιού έμειναν σχεδόν ανέπαφα. Τα νότια και δυτικά παράλια του νησιού φαίνεται ότι δεν επηρεάστηκαν καθόλου.

πηγή:http://www.explorecrete.com/archaeology/GR-minoan-civilization-destruction.html

Ο Βεζούβιος είναι ένα βουνό-ηφαίστειο στις δυτικές ακτές της Ιταλίας και σε απόσταση 12 χλμ. από τη Νάπολη.

Στους πρόποδες του βουνού, στις ακτές της Καμπανίας, κοντά στην σημερινή Νάπολη, κτίστηκε από τους Έλληνες τον 5ο αιώνα η Πομπηία.

Η Πομπηία ήταν μία όμορφη και πλούσια αστική πόλη, προς την πλευρά της Τυρρηνικής θάλασσας. Ο πληθυσμός της έφτανε τους 20 με 30 χιλιάδες κατοίκους. Η τοποθεσία της και το κλίμα της ήταν περίφημα, πράγμα που την έκανε το καλύτερο θέρετρο της αρχαίας Ρώμης. Πολλοί πλούσιοι Ρωμαίοι είχαν χτίσει πάνω στους σκεπασμένους με αμπέλια λόφους της, όμορφες εξοχικές επαύλεις, τις οποίες στόλιζαν με διάφορα έργα τέχνης.

Μέχρι την έκρηξη του 79 μ.Χ. θεωρούσαν τον Βεζούβιο ένα απλό βουνό. Ο Στράβωνας λέει ότι ήταν ένα απλό όμορφο βουνό, σκεπασμένο με ωραίους αγρούς, εκτός από την κορυφή του που ήταν επίπεδη, μαύρη και σκεπασμένη εδώ και κει και γι’ αυτό είχαν βγάλει το συμπέρασμα πως το βουνό είχε πάρει κάποτε φωτιά και είχε καεί, αλλά η φωτιά έσβησε, επειδή έλειπε το καύσιμο υλικό .

Πριν την έκρηξη ο Βεζούβιος απέφερε πολλά χρήματα στην Πομπηία λόγω του εύφορου εδάφους γύρω του. Όμως, αν και το έδαφός του έμοιαζε με παράδεισο, στην πραγματικότητα ήταν ένας εφιάλτης διότι ήταν ένα ενεργό ηφαίστειο, μόνο που οι κάτοικοι δεν το ήξεραν, αφού βρισκόταν σε “ύπνωση”.

Η πρώτη έκρηξη του Βεζούβιου, σύμφωνα με τους ιστορικούς, που κατάστρεψε ολοκληρωτικά και εξαφάνισε μέσα στις λάβες της τρεις μεγάλες πόλεις, την Πομπηία, το Ηράκλειο και τις Σταβίες, έγινε το 79 μ.Χ.

Το 63 μ.Χ., δηλαδή δεκάξι χρόνια πριν τη μοιραία έκρηξη, είχε σημειωθεί ένας τρομερός σεισμός που ισοπέδωσε πολλούς οικισμούς, προειδοποιώντας για την έκρηξη του ηφαιστείου. Η ιστορική έκρηξη σημειώθηκε στις 24 Αυγούστου του 79 μ.Χ., αποδεικνύοντας ότι ο Βεζούβιος κάθε άλλο παρά ανενεργός ήταν.

Εκείνο το πρωινό η έκρηξη του ηφαιστείου ήταν τόσο δυνατή, που απελευθερώθηκαν από τον κρατήρα αέρια, ελαφρόπετρα και άλλα θραύσματα, κρύβοντας τον ήλιο περίπου για δύο μέρες.
Στην αρχή της έκρηξης ακούστηκε μια δυνατή βοή και έγινε ένας δυνατός σεισμός. Αμέσως μετά σηκώθηκε ένα φοβερό σύννεφο στάχτης, το οποίο σκέπασε την πόλη σε ύψος ενός μέτρου. Μόλις αντιλήφθηκαν οι κάτοικοι την έκρηξη, άρχισαν να τρέχουν πανικόβλητοι. Μερικοί πρόλαβαν και έφτασαν στα καράβια, αλλά ο Βεζούβιος είχε ήδη δημιουργήσει παλιρροϊκά κύματα. Μετά από το σύννεφο της στάχτης άρχισαν να πέφτουν πάνω στην πόλη ηφαιστειακά πετρώματα που την σκέπασαν σε ύψος περισσότερο από τρία μέτρα.

Στην συνέχεια, πάνω από αυτά έπεσε νέο στρώμα από στάχτη και πέτρες. Η λάβα, η στάχτη και η φωτιά κατέστρεψαν τα πάντα μέσα σε λίγες ώρες.

Οι 2.000 κάτοικοι, που δεν πρόλαβαν να απομακρυνθούν, έπαθαν ασφυξία από τα αέρια, ενώ μέχρι το βράδυ η τραγωδία είχε ολοκληρωθεί με την κατάρρευση των εσωτερικών τοιχωμάτων τού ηφαιστείου, απ’ όπου ξεχύθηκε η ηφαιστειακή λάβα που «καταβρόχθισε» ό,τι υπήρχε στο πέρασμά της. Όσοι δεν είχαν προλάβει να φύγουν, κρύφτηκαν στα σπίτια τους. Όμως κάηκαν όλοι, διότι η θερμοκρασία είχε φτάσει τους 250 βαθμούς Κελσίου.

Ολόκληρη η πανέμορφη ρωμαϊκή πόλη, με τις επαύλεις και τα πολύτιμα έργα τέχνης που τις στόλιζαν, την αγορά, τους πολυάριθμους ναούς, το μικρό και το μεγάλο θέατρο, τις αψίδες, τις κρήνες και τα καταστήματα, θάφτηκε για πάντα από 20-30 μέτρα στάχτης, λάβας και ελαφρόπετρας.

Έτσι η Πομπηία ξεχάστηκε από τους ανθρώπους, και τους επόμενους αιώνες κανείς δεν ήξερε για την ύπαρξή της. Το 1592 όμως, τμήμα της αρχαίας πόλης ανακαλύφτηκε τυχαία όταν γίνονταν εργασίες για να κατασκευαστεί το υπόγειο υδραγωγείο της πόλης Τόρε Ανουντσιάτα που βρίσκεται εκεί κοντά.

Η περιοχή γύρω από τον Βεζούβιο, σήμερα, είναι πυκνοκατοικημένη, διότι το ηφαιστειογενές έδαφος του βουνού είναι εξαιρετικά εύφορο. Οι πλαγιές του βουνού είναι κατάφυτες από κήπους και αγρούς. Το θαυμάσιο κρασί που παράγεται εκεί, το “Λάκριμα Κρίστι” (Δάκρυα του Χριστού), είναι περιζήτητο.

πηγές: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B5%CE%B6%CE%BF%CF%8D%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CF%82

http://to-periodiko-mas.blogspot.gr/2013/01/79.html